Niedawno zostałem poproszony o przygotowanie recenzji książki pt. Początek końca? – rozmowy o lodzie i zmianie klimatu, autorstwa Julity Mańczak i dr. Jakuba Małeckiego, która miała premierę w styczniu tego roku. W zasadzie jest to moja pierwsza recenzja i nie-naukowy materiał zamieszczony na blogu – mam nadzieję , że przygotowana forma się Wam spodoba 🙂
Myślę, że na początku należałoby przedstawić krótko sylwetki autorów 🙂 Julita Mańczak jest publicystką, współzałożycielką i redaktorką magazynu “TUU”, a dr Jakub Małecki jest glacjologiem i wykładowcą akademickim na Uniwersytecie Adama Mickiewicza. Dr Małecki w pracy naukowej zajmuje się badaniem lodowców, w szczególności tych arktycznych. W wolnym czasie prowadzi blog “Glacjoblogia”, gdzie przybliża czytelnikom znaczenie zanikających lodowych krain dla przyrody (w tym każdego z nas).
Początek końca? – o czym jest ta książka?
Książka stanowi solidną porcję wiedzy nt. klimatu (z perspektywy wody i lodu) wyłożoną w naprawdę przyjazny dla czytelnika sposób. Wiele naukowych terminów jest omawianych w ramach wywiadu w bardzo przystępny sposób, część z nich jest dodatkowo ilustrowanych przy pomocy rysunków. Wiele terminów (żeby nie zaburzać struktury reportażu) zostało bardziej szczegółowo omówionych w słowniku pojęć na końcu książki.
Ksiażka jest prawie 300-stronnicowym reportażem, w którym p. Mańczak przeprowadza wywiad nie tylko z dr. Małeckim, ale również z innymi naukowcami (glacjologami, fizykami) oraz podróżnikami. Został ona zilustrowana kilkudziesięcioma zdjęciami lodowców, które pozwalają poczuć (jeszcze istniejącą) pierwotność miejsc odgrywających tak ważną rolę w funkcjonowaniu naszej planety.
W książce możecie również znaleźć fragmenty przedstawiające codzienne życie polarnika – i dowiedzieć się, że nie wszystkie regiony arktyczne są takie bardzo “pierwotne”.
Po zapoznaniu się z całą książką dowiecie się m. in.:
- jaka jest wpływ aktywności słońca na klimat?
- jak księżyc wpływa na klimat?
- ile jest lodu na Ziemi?
- jakie są konsekwencje zmian poziomu morza?
- jakie są rodzaje lodu i lodowców?
- jak można mierzyć topnienie lodowców?
Informacji jest zdecydowanie więcej, niemniej te pytania wydają się być jednymi z ciekawszych, które udało mi się sformułować na podstawie przeczytanej książki 🙂
Dr Małecki zwraca uwagę na bardzo istotny problem, jakim jest komunikacja świata naukowego. Z jednej strony w obszarze ekologii i klimatu pojawia się bardzo dużo negatywnych informacji, a drugiej strony informacje są przedstawiane przez naukowców w bardzo skomplikowany sposób.
Mocno identyfikuję się z tym stwierdzeniem, gdyż obserwując komunikację w mediach społecznościowych widzę silne granie na emocjach przeplatane z pojedynczymi pozytywnymi doniesieniami (które są tylko doniesieniami, a nie rozwiązaniem istniejących problemów). Z tego powodu w swojej działalności edukacyjnej staram się pokazywać zarówno jaka jest rzeczywistość oraz w jaki sposób można realnie na nią wpływać.
Problem związany z przedstawianiem wiedzy naukowej jest również istotny, chociaż widzę tutaj dużą poprawę ze strony środowiska naukowego. Jest wiele blogów, portali, kanałów, gdzie naukowcy w rzetelny i przystępny sposób wyjaśniają różne zagadnienia. Niestety, jest również wiele domorosłych edukatorów, którzy nie mając odpowiedniej wiedzy wyrażają swoje poglądy bardziej szkodząc niż pomagając. Nie możemy również zapominać o ogromnej liczbie osób, które mają poglądy a nie wiedzę i tworzą w ten sposób szum informacyjny.
Powyższa książka stanowi w pewnym sensie wzór książki, jeżeli chodzi o przybliżanie skomplikowanego tematu w prosty sposób szerokiemu gronu odbiorców. Jeżeli kiedyś byłoby mi dane pisać ksiażkę popularno-naukową, to myślę, że strukturą daleko nie odbiegałaby od formy zastosowanej w tej książce.
Jeżeli spodobała Ci się przygotowana przeze mnie recenzja i planujesz kupić książkę “Początek końca – rozmowy o lodzie i zmianie klimatu” autorstwa Julity Mańczak i dr. Jakuba Małeckiego, będzie mi bardzo miło jeżeli skorzystasz w tym celu z linka afiliacyjnego do porównywarki Ceneo, gdzie znajdziesz tę książkę 🙂
Artykuł został przygotowany na prośbę Wydawnictwa Znak, wydawcy książki “Początek końca – rozmowy o lodzie i zmianie klimatu”. Zdjęcie główne autorstwa Michała Lichtańskiego.
