W tym roku Mikołaj przyniósł nam śnieg oraz mroźną (w porównaniu do poprzednich lat) zimę. O ile nie lubię jak jest zimno, tak ucieszyło mnie, że powoli topniejący śnieg zasili nadszarpywane w ostatnich latach zasoby wód gruntowych.
Niestety, niska temperatura wiąże się ze sporym problemem – a mianowicie smogiem , za który aż w 50% odpowiada tzw. niska emisja, do której zalicza się przede wszystkim ogrzewanie domów (nie wspominając o emisjach gazów cieplarnianych)[1]. Jak widać na załączonym wykresie, wraz ze spadkiem temperatury do ok. -6 stopni Celsjusza wartość zanieczyszczenia cząstkami stałymi (PM2.5 oraz PM10) wzrosło do wartości przekraczającej normę dobową 2-8 razy! Oczywiście wartości te będą różne dla różnych miast – najgorzej jest na południu Polski, aczkolwiek przekroczenia poszczególnych limitów dobowych są standardem w całej Polsce.
Dlaczego jest to ważne? Bo wspomniane pyły (a także inne związki emitowane do atmosfery) stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia ludzi. Co ważniejsze, aktualne normy są zgodne z wytycznymi WHO z 2018 roku – wg danych z września 2021r. normy dobowe i roczne powinny być prawie 2 razy mniejsze[2]. Należy również zwrócić uwagę, że w Polsce kiepsko idzie monitoring benzoapirenu – rakotwórczego związku, którego stężenia w Polsce są przekroczone (w zależności od tego, kto ustala normę) od kilku do kilkudziesięciu razy[3].
Udowodniono, że długotrwała ekspozycja na stężenie pyłu PM2,5 >10ug/m3 (norma roczna) skutkuje wzrostem śmiertelności na skutek problemów z układem krążeniowo-oddechowym oraz rakiem płuc. Jest to powód, dla którego uważam, że warto zainwestować w filtry powietrza, żeby uchronić siebie i bliskich przed „negatywnym oddziaływaniem sąsiadów”. Szczególnie, że aktualna norma roczna dla PM2,5 została przekroczona w każdym województwie[4].
Literatura:
[1] https://airly.org/pl/mapa-i-poziom-zanieczyszczenia-powietrza-w-polsce/[2] https://www.who.int/publications/i/item/9789240034228
[3] https://ranking-oczyszczaczy.pl/poradnik-czystego-powietrza/benzopiren-skladnik-smogu/ (na podstawie danych GIOŚ
[4] https://www.statista.com/statistics/1056646/poland-exposure-to-pm25-concentration-by-region/
Literatura (z infografiki):
[1] https://www.who.int/publications/i/item/9789240034228powietrza/benzopiren-skladnik-smogu/ (na podstawie danych GIOŚ
[2] https://www.statista.com/statistics/1056646/poland-exposure-to-pm25-concentration-by-region/
