W lutym 2021 roku został rozstrzygnięty konkurs “Beyond the Bag” skupiający się na wprowadzeniu innowacji w obszarze dostarczania produktów ze sklepu do domu. W konkursie wystartowało aż 450 innowatorów, z których wyłoniono 9 zwycięzców w 3 kategoriach: wykorzystaj ponownie i napełnij (ang. Reuse and Refill), innowacyjne materiały (ang. Innovative Materials) oraz technologie “wspomagające” (ang. Enabling Technologies).
Poniżej chciałbym Wam przedstawić po krótce zwycięzców, gdyż niektóre startupy są wg mnie bardzo perspektywiczne 🙂
1. ChicoBag – Reuse and Refill
Projekt zakłada wprowadzenie systemu wypożyczania wielorazowych toreb z możliwością zwracania ich bezpośrednio w sklepie. Zastosowany materiał ma wg producentów zastąpić 1040 jednorazówek. Zaproponowane torby mają szereg udogodnień funkcjonalnych dla użytkowników.
Wdrożenie zwrotnych toreb na zakupy w połączeniu z rezygnacją z jednorazowych toreb papierowych i foliowych jest w mojej ocenie bardzo dobrą drogą. Mam nadzieję, że zastosowany przez pomysłodawców materiał będzie mieć odpowiednio niski ślad węglowy, żeby się “zwrócił środowiskowo” – bawełna to nie może być (o czym szerzej możecie przeczytać tutaj).
2. Domtar – Innovative Materials
Firma wdraża materiał wykonany w 100% z włókna celulozowego ale o większej rozciągliwości i wytrzymałości.
Pomysłodawcą jest firma zajmująca się produkcją papieru, wg opisu torby mają się nadawać do ograniczonego wielokrotnego wykorzystania. Jak to we wszystkich tematach materiałowych bywa – należy spojrzeć na ślad środowiskowy rozwiązania i podzielić go przez ilość toreb, które może zastąpić. W przeciwnym razie innowacja pozostanie tylko innowacją.
3. Eon – Enabling Technologies
Startup działa w obszarze Internetu Rzeczy (ang. Internet of Things) i zaproponował wprowadzenie protokołu CircularID™, który ma umożliwić śledzenie toreb w całym łańcuchu wartości.
Na pierwszy rzut oka pomysł nie powalił – dopóki nie wszedłem na stronę internetową projektu. O ile w przypadku toreb uważam to za niezbyt istotne rozwiązanie (pomijając kwestie logistyki, żeby w punktach była dostępna odpowiednia ilość toreb), o tyle w przypadku innych firm działających w obszarze sprzedaży, wynajmu towarów śledzenie losu danego towaru (ile lat funkcjonuje, w jaki sposób krąży, tj. jest wypożyczany czy sprzedawany ponownie) mogłoby to być bardzo wartościowe narzędzie.
4. Fill it Forward – Enabling Technologies
Technologia wykorzystuje grywalizację w celu promowania wielokrotnego użycia toreb i obserwowania śladu środowiskowego swoich działań poprzez wykorzystanie systemu trackerów.
Może jestem zbyt sceptyczny, ale nie przepadam za grywalizacją. Jeżeli zaproponowany tracker ma skupiać się tylko na torbach, to jest to o tyle ułomne, że wszystko zależy od materiału, z którego torba jest wykonana. Trackery wg strony internetowej projektu dotyczą również kubków wielorazowych i butelek, więc ma to nieco większy sens.
5. GOATOTE – Reuse and Refill
Startup zakłada wdrożenie małych kiosków, z których można pobrać torbę czystą torbę wielorazową i zwrócić użytą.
Przypomina to projekt toreb-bumerangów, które w Polsce promuje Polskie Stowarzyszenie Zero Waste (link znajdziecie tutaj). Podobnie jak w przypadku ChicoBag – bardzo istotny będzie tutaj materiał, z którego ma być wykonana torba, żeby z jednej strony nie generować dodatkowych odpadów, a z drugiej żeby pomysł nie stanowił nadmiernego obciążenia dla środowiska (i nigdy się tak naprawdę nie zwrócił).
6. PlasticFri (https://plasticfri.com/) – Innovative Materials
Startup zajmuje się przetwarzaniem odpadów rolniczych składających się z niejadalnych roślin i innych źródeł odnawialnych na rozwiązania foliowe oraz kubki. Wg firmy folie bazujące na skrobii mają być kompostowalne w ciągu 90 dni.
Nie jestem zwolennikiem rozwiązań jednorazowych, gdyż jest to w zasadzie zagłuszanie naszego sumienia. Może stanowić rozwiązanie tymczasowe pod warunkiem odpowiedniego oznakowania i uzyskania certyfikatu OK Compost Home w miejscach, gdzie nie ma możliwości wdrożenia rozwiązań wielorazowych lub nie został uzyskany odpowiedni efekt skali. Co więcej warto się zastanowić, w jaki inny sposób można wspomniane materiały wykorzystać zamiast.
Ciekawi mnie kwestia kubków jednorazowych, jest to ciekawy case do zbadania (jak to ugryźli od strony wodoodporności).
7. Returnity, – Reuse and Refill
Niniejszy startup proponuje torby oraz pudła wielorazowe dla dostaw do domów wraz z uwzględnieniem kwestii zwracania tychże opakowań, żeby nie było to uciążliwe ani kosztowne dla kupującego.
W mojej ocenie kolejne bardzo dobre rozwiązanie, które może rozwiązań problem ogromnej ilości odpadów generowanych przez logistykę, których tak naprawdę nikt nie chce ze względu na niską jakość strumienia (więcej na ten temat pisałem tutaj). Rozwiązania wymaga odpowiednio dużej skali działania, żeby zwroty były wygodne dla użytkowników systemu.
8. SmartC – Enabling Technologies
Projekt grywalizacyjny wykorzystujący Internet Rzeczy, promujący wielokrotne wykorzystywanie toreb.
Podobnie jak w przypadku Fill it Forward – dla samych toreb uważam to za marnowanie energii.
9. Sway – – Innovative Materials
Startup wytwarza torby jednorazowe z wodorostów, mające stanowić zamienniki dla toreb jednorazowych. Wg producenta mają mieć ujemny ślad węglowy.
Podobnie jak w przypadku Plastifri, nie jestem zwolennikiem rozwiązań jednorazowych tam, gdzie nie jest to konieczne. Ciekawa jest natomiast informacja nt. ujemnego śladu węglowego. Jest to możliwe, gdyż mówi się o wodorostach, że są w stanie absorbować ogromne ilości śladu węglowego i poddawać go sekwestracji – mają stanowić jedno z rozwiązań problemu z gazami cieplarnianymi .
Podsumowanie
Mnie osobiście najbardziej przypadły do gustu wdrażające systemy wielorazowych toreb oraz opakowań dla logistyki. Również ciekawym pomysłem jest koncepcja śledzenia produktów w całym cyklu wartości (od produkcji, przez użycie, po ponowne wykorzystanie/sprzedanie po recykling) – uzyskane informacje mogą korzystnie wpłynąć na ślad środowiskowy użytkowanych produktów.
A jakie projekty Wam się spodobały? 🙂
